De provincie Friesland mag een drempel van 20% eigen risico hanteren bij boeren die in percelen die buiten foerageergebieden vallen melding maken van schade door ganzen. Dat heeft de Raad van State woensdag 4 mei bepaald in een zaak die de boeren hadden aangespannen. Daarmee blijft het oordeel in een tussenuitspraak die vorig jaar juni werd gedaan in stand. 

Zes Friese veehouders maakten bij de Raad van State bezwaar tegen percentage voor eigen risico dat het provinciebestuur hanteert. De rechter oordeelt dat de boeren in de bezwaarprocedure bij de provincie onvoldoende hebben aangetoond dat ze door het besluit onevenredig zwaar worden getroffen.

In maart 2020 oordeelde de rechtbank Noord-Nederland wel dat het Friese college van Gedeputeerde Staten niet goed heeft  onderbouwd waarom in het algemeen een eigen risico van 20% passend is.

Meer informatie is te vinden in de uitspraak van de Raad van State.

Friesland ontwikkelt nieuw ganzenbeleid. Het provinciebestuur stelt Provinciale Staten voor om vanaf oktober 2024 het huidige ganzenbeleid te verbeteren en aan te scherpen.

In de winter verblijven er ongeveer 500.000 ganzen in Friesland. Dit aantal groeide de afgelopen decennia fors en is sinds 2013/2014 gestabiliseerd. De schade bedraagt 8,5 tot 10 miljoen euro per jaar.

Doel van het nieuwe beleid is om de schade verder terug te dringen. De aanpak van de jaarrond verblijvende ganzen wordt aangescherpt omdat de schade door deze ganzen groeit. Grauwe ganzen zijn verantwoordelijk voor ongeveer een kwart van de voorjaarsschade.

Meer gebiedsgericht

Verder is het plan om meer gebiedsgericht te gaan werken. Grondgebruikers, jagers en terreinbeherende organisaties worden gestimuleerd om per gebied met elkaar in overleg te gaan over de uit te voeren maatregelen.

LTO Noord-bestuurder Jan Teade Kooistra riep de provincie woensdag tijdens de commissievergadering over de Friese ganzenaanpak op om ervoor te zorgen dat het aanvragen van schade wordt vergemakkelijkt. Nu wordt er volgens hem nog veel schade niet uitgekeerd.

Bureaucratisch

‘De grootste hobbel is dat boeren geen schadevergoeding aanvragen. Dat doen ze om diverse redenen niet. Ze vinden het bijvoorbeeld te bureaucratisch. Maar sommige aanvragen worden ook niet gehonoreerd. Want als je een klein foutje maakt, krijg je niets meer.’

Ook Faunabeheereenheid Friesland drong aan op het verminderen van de administratieve lasten.

Kijken naar acties

Bovendien vindt secretaris Peter de Vries van de Faunabeheereenheid Friesland dat er geen onderscheid meer moet worden gemaakt tussen zomer- en winterganzen, maar vooral moet worden gekeken naar acties zoals verjaging met ondersteunend afschot of het beheren van populaties. Hij ziet dat jagers nauwelijks op ganzen schieten.

‘Het schieten van ganzen levert veel imagoschade op. Bovendien kunnen jagers nergens heen met het vlees. Proeven om ganzen te vangen waren ook geen succes.’ De Vries hamert op het opstellen van een plan voor de schadeaanpak. ‘Het is ook in het belang van grondgebruikers dat dit van de grond komt.’

Marjolein Samplonius van het ganzencollectief Fryslân riep op tot een gelijk speelveld voor beheerders binnen en buiten de foerageergebieden. ‘Polarisatie leidt er alleen maar toe dat de bereidheid tot samenwerking in het ganzendossier afneemt.’
Provinciale Staten maken volgende week woensdag hun voorkeur voor het nieuwe ganzenbeleid duidelijk.

bron: Nieuwe oogst

Vanaf 12 april kunnen dierhouders in Friesland gebruik maken van een subsidie voor de aanschaf van preventiemaatregelen om schade door een wolf te voorkomen. Dat kan in het door Gedeputeerde Staten vastgestelde wolvengebied, waar de kans op wolvenactiviteiten het grootst is. Grofweg gaat het om het gebied tussen de A7, de A32 en de grens met Drenthe. Het provinciebestuur stelt hiervoor 200.000 euro beschikbaar.

De subsidie is bedoeld voor de aanschaf van materiaal om schade aan landbouwdieren door de wolf te voorkomen. Bijvoorbeeld voor het plaatsen van elektrische rasters. Dierhouders die vanaf 14 december 2021 preventieve maatregelen hebben aangeschaft, kunnen onder voorwaarden met terugwerkende kracht ook een aanvraag indienen.

Daarnaast is in de subsidieregeling een ‘calamiteitenregeling’ opgenomen. Hierdoor kan een grondeigenaar die te maken krijgt met veel schade en net naast het vastgestelde gebied ligt, ook tijdelijk gebruik maken van de subsidieregeling. Er moet dan sprake zijn van drie aanvallen binnen 7 dagen, in één of twee aan elkaar grenzende gemeentes. Daarbij moeten één of meerdere dieren gedood zijn en door BIJ12 beoordeeld als ‘dood door wolf niet uit te sluiten’. Een aanvraag moet binnen 2 weken na de derde aanval binnen zijn. 

De Projectgroep Preventie Wolvenschade Fryslân wordt officieel omgevormd tot de Gebietskommisje Wolf. Nu er een wolvengebied is aangewezen, gaat de commissie aan de slag met een schadepreventieplan voor dat gebied. In dat plan komen onder andere maatregelen te staan om schade door de wolf aan landbouwdieren zoals schapen te voorkomen. Ook wordt er een wolvenconsulent aangewezen. Deze wolvenconsulent kan houders van landbouwdieren kosteloos op maat adviseren en biedt hulp bij het aanvragen van een subsidie.

In Friesland is geen wolf gevestigd, maar de in Drenthe gevestigde wolf is ook in het zuidoosten van de provincie gezien. Daarom zet Gedeputeerde Staten in op deze actiepunten. In totaal kost het de provincie 344.000 euro tot en met 2024. 

Grauwe gans
Vanaf 1 april is schadebestrijding mogelijk voor grauwe gans op de ontheffing overzomerende grauwe gans 2019-2023. Hiervoor moet een machtiging worden aangevraagd. De machtiging aanvraag wordt vandaag opnieuw opengesteld. Afschot mag plaatsvinden van 1 uur voor zonsopkomst tot 1 uur na zonsondergang. Gebruik van lokmiddelen is toegestaan.

Brandgans
Verder blijft schadebestrijding op brandgans mogelijk op de provinciale vrijstelling. Dit duurt nog tot 1 juni 2022. Afschot mag plaatsvinden van een half uur voor zonsopkomst tot 12 uur ’s middags.

Canadese gans, houtduif, kauw, konijn en roek
Voor de landelijk vrijgestelde soorten Canadese gans, houtduif (buiten het jachtseizoen), kauw en konijn en voor de provinciaal vrijgestelde roek is nog niets veranderd. Op deze soorten mag nog steeds GEEN afschot plaatsvinden. Het wachten blijft op een goedgekeurd faunabeheerplan.

Goedkeuring faunabeheerplan schadebestrijding 2022-2026
Aan dit eerder door de FBE vastgestelde faunabeheerplan wordt op verzoek van de provincie opnieuw (door de FBE) gesleuteld. Doel hiervan is om het faunabeheerplan zowel juridisch als inhoudelijk robuuster te maken voor bezwaarschriften. De provincie heeft daarvoor een aantal concrete aandachtspunten aangegeven. De FBE vindt deze de moeite en het uitstel waard.

Het college van Gedeputeerde Staten van Friesland heeft op dinsdag 15 februari de startnotitie voor het nieuwe Friese ganzenbeleid vastgesteld en legt een voorkeursvariant voor aan Provinciale Staten. Bij deze variant wordt het huidige beleid verbeterd en aangescherpt.

Voor winterganzen komt een verbetering in de aanpak om de schade terug te dringen. Verder wordt er steviger ingezet op schadebestrijding veroorzaakt door standganzen. De populatie standganzen en de schade door deze soorten is gegroeid en de verwachting is dat deze groei nog verder doorzet. Ook is er binnen deze voorkeursvariant meer aandacht voor gebiedsgericht werken samen met betrokken partijen. 

De Startnotitie beleid Fryske Guozzeoanpak is te vinden op de website van de provincie Friesland.