Nieuwsbrief FBE Limburg 1e kwartaal 2022
Bezig met laden...
Bezig met laden...
Laad het document opnieuw 
Openen in nieuwe tab Bunzing en vossen besmet met vogelgriep
20-JAN-2022 – In Zuid-Holland is een bunzing aangetroffen met de zeer ziekmakende vogelgriepvariant H5N1. Elders in Nederland blijken ook vossen besmet te zijn met het virus, zo blijkt uit onderzoek van het Dutch Wildlife Health Centre, de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit en Wageningen Bioveterinary Research.
Op 8 januari 2022 werd bij Dirklandse Sas op het Zuid-Hollandse eiland Goeree-Overflakkee een bunzing (Mustela putorius) aangetroffen die zich zeer vreemd gedroeg. Het dier draaide ongecontroleerd met haar kop en was volledig gedesoriënteerd. Zulk gedrag wijst vaak op een aandoening aan het zenuwstelstel. De bunzing werd per dierenambulance overgebracht naar Vogelklas Karel Schot in Rotterdam, een opvangcentrum voor wilde vogels en zoogdieren. Omdat de symptomen zeer hevig waren, werd daar besloten het dier na 24 uur te euthanaseren en haar verder lijden te besparen. Dergelijke neurologische symptomen komen ook voor bij watervogels die ziek zijn van vogelgriep. Daarom werd besloten de dode bunzing in het lab van Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) te laten testen.
Vogelgriep
Uit de testresultaten kwam naar voren dat de bunzing inderdaad besmet was met de zeer ziekmakende vogelgriepvariant H5N1. Het virus werd aangetoond in de hersenen van het dier, maar monsters uit keel en endeldarm werden negatief getest. Er is momenteel een vogelgriepepidemie gaande onder wilde watervogels in Nederland en in het buitenland. In december werden grote aantallen dode kanoetstrandlopers langs de kust van de Waddenzee aangetroffen die positief testten op H5N1. Ook onder brandganzen en zwanen vallen veel slachtoffers, zoals in de Oostvaardersplassen, Friesland en Noord- en Zuid-Holland.
Ongecontroleerde bewegingen bij een bunzing met vogelgriep (Bron: Vogelklas Karel Schot)
Aasetende zoogdieren en vogels
Inmiddels is duidelijk dat ook wilde zoogdieren geïnfecteerd kunnen worden met H5N1. In mei 2021 werden er al besmette jonge vosjes (Vulpes vulpes) aangetroffen in Groningen. Afgelopen december werd opnieuw een zieke vos aangetroffen, nu in Zuid-Nederland. Vooralsnog gaat het om roofdieren die het virus vermoedelijk oplopen door het eten van besmette wilde vogels. Deze manier van besmetting is ook aangetoond bij roofvogels, zoals in 2015 bij een zeearend die vogelgriepvariant H5N8 bleek te hebben. Deze vogelgriepvariant is in de winter van 2020/2021 ook aangetoond bij buizerd, torenvalk en slechtvalk.
Voorzichtigheid is geboden – honden aan de lijn!
De nu aangetoonde gevallen van vogelgriep bij zoogdieren wijzen erop dat voorzichtigheid is geboden tijdens deze vogelgriepepidemie. Het is namelijk bekend dat ook honden en katten gevoelig zijn voor vogelgriep. Houd honden daarom uit voorzorg aan de lijn bij plekken waar dode (water)vogels kunnen liggen. Daarmee voorkomt u dat honden in aanraking komen met besmette, dode vogels. Voor wandelaars geldt dat direct contact met zieke en dode watervogels zoveel mogelijk vermeden moet worden.
Opruimen en melden zieke dieren
Kadavers van dieren blijven meestal in de natuur liggen, waarna aaseters de kadavers opruimen. Dat is echter niet verstandig bij door vogelgriep gestorven vogels. De aaseters die daarvan eten, kunnen ook zelf ziek worden. Voor het opruimen van kadavers heeft de NVWA daarom hygiëneprotocollen opgesteld voor terreinbeheerders en dierenambulances. Voor dierenhulporganisaties die te maken krijgen met zieke, nog levende dieren zijn handvatten gepubliceerd via Stichting Dierenlot. Signaleert u zelf zieke dieren? Meld dat dan bij de NVWA en houd rekening met het feit dat ook wilde zoogdieren vogelgriep kunnen hebben.
Meer informatie
- Rivm.nl/aviare-influenza
- Dwhc.nl/aviaire-influenza
- Wur.nl/vogelgriep-in-nederland
- Nvwa.nl/vogelgriep-preventie-en-bestrijding
Tekst: André De Baerdemaeker, Vogelklas Karel Schot; Margriet Montizaan, DWHC; Nancy Beerens, WBVR; Maurice La Haye, Zoogdiervereniging.
Met dank aan Jolianne Rijks (DWHC), Marcel Spierenburg en Harry Rozendaal (NVWA).
Filmpje: Vogelklas Karel Schot
Een groeiend & bloeiend nieuwjaar!
Ten Have Seeds heeft het voorbije jaar gebruikt om de kwaliteit van het bloemen- en kruidenzaad fors te verbeteren. In Nederland zijn tientallen hectaren ingezaaid met tal van soorten welke in akkerranden hun toepassing vinden. Door scherp geselecteerd uitgangsmateriaal in zeer geschikte streken voor vermeerdering uit te zaaien bent u, door voor Ten Have Seeds te kiezen, verzekerd van de best mogelijke kwaliteit (inheems materiaal).
In het huidige coronatijdperk is er meer behoefte aan uitlevering op maat. Flexibiliteit zit in onze genen. Ten Have Seeds heeft de mogelijkheid om op deelnemer mengsels uit te leveren. Helaas kennen ook onze capaciteiten grenzen.
Vriendelijk vragen wij u daarom niet te wachten met uw aanvraag tot u alle informatie (over uw aanpak, deelnemers, mengsels en volumes) compleet heeft. In een eerder stadium kunnen wij mogelijk meer voor u betekenen.
2022 is hét overgangsjaar richting het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid. Het Agrarisch Natuurbeheer zal vanaf volgend jaar onderdeel zijn van het nieuwe GLB. Een verschuiving van inkomenssteun naar een prestatiegerichte betaling is hierin essentieel. Biodiversiteit, bodem, lucht, water en klimaat (vergroening van de sector) komen nog meer centraal te staan. Hoewel nog niet alle informatie voor het Agrarisch Natuurbeheer na 2022 beschikbaar is, bieden de invoering van de teeltvrije zones mogelijkheden voor verruiming van Agrarisch Natuurbeheer. Voorwaarde is natuurlijk wel dat boeren een interessante vergoeding krijgen voor inzaai van bloemrijke akkerranden in plaats van eenvoudige akkerrandenmengsels of gras. Voor een verbetering van de biodiversiteit is dit wel noodzakelijk.
Als aftrap voor het ANB 2023 sturen wij tot slot u een filmpje toe waarin Bert Hoefsloot van AN Drenthe enthousiast vertelt over hun aanpak in de provincie en ervaringen met Ten Have Seeds. Mocht deze positieve referentie voor u aanleiding zijn om eens te informeren naar de mogelijkheden die Ten Have Seeds kan bieden voor jullie collectief/vereniging, aarzel dan niet ons te contacteren.
Bert Hoefsloot van AN Drenthe over agrarisch natuurbeheer door middel van akkerranden.
Wij kijken met belangstelling uit naar uw reactie en/of aanvraag!
Met vriendelijke groet,
Sharina Bongertman
Ten Have Seeds B.V.
De Velde 30
8064 PJ Zwartsluis
+31 (0) 38 76 00 530
+31 (0) 61 96 27 792
Angst voor wolven in Emsland Duitsland
Bezig met laden...
Laatste update Afrikaanse varkenspest in Duitsland en Italië
Laatste AVP-nieuws Duitsland: eerste week 2022 27 nieuwe AVP besmettingen, teller naar 3.147
Eerste week 2022: 27 nieuwe AVP-besmettingen, teller naar 3.153
In de eerste week van 2022 heeft het Duitse Friedrich Loeffler Instituut (FLI) 27 nieuwe besmettingen bij wilde zwijnen geconstateerd. Het betrof 12 dieren in Saksen, 13 dieren in Brandenburg en 2 in Mecklenburg-Voor-Pommeren. Daarmee komt de teller sinds de eerste vaststelling op 3.147 besmette dieren. Dinsdag 11 januari werden zes nieuwe besmettingen door het FLI bevestigd. Twee in Brandenburg en vier in Saksen wat zorgt voor 3.153 vastgestelde AVP-besmettingen.
Polen
In Polen waart het AVP-virus nog volop rond. Alleen al in de laatste week van 2021 werden ruim 120 nieuwe met AVP besmette wilde zwijnen geregistreerd. Daarmee staat de teller voor 2021 op ruim 3.100 met AVP besmette wilde zwijnen. Daarnaast werd afgelopen jaar op 124 Poolse boerderijen het AVP-virus vastgesteld.
3 januari: 3.120 besmettingen
Het Friedrich Loeffler Instituut (FLI) heeft op 30 en 31 december in totaal 3.116 AVP-gevallen vastgesteld bij wilde zwijnen in Brandenburg, Saksen en Mecklenburg-Voor-Pommeren. De meeste vondsten waren recentelijk in Frankfurt (Oder) Stadt in Brandenburg en de Saksische wijk Meißen. Er zijn momenteel geen verdere vermoedelijke gevallen gemeld in Mecklenburg-Voor-Pommeren. In het geval van AVP-gevallen bij gedomesticeerde varkensstapels is het tot nu toe gebleven bij de vier eerder getroffen bedrijven.
Verhoging ‘jachtpremie Brandenburg’
De deelstaatregering van Brandenburg heeft de jachtpremie verhoogd van 50 naar 80 euro. De nieuwe bonus is bedoeld om de jagers te motiveren om bepaalde gebieden, die eerder nog niet zijn doorzocht op wilde zwijnen, nu wel te doorzoeken en de populatie van wilde zwijnen verder terug te dringen. Het gaat daarbij om gebieden met (overlopende) beken. De premie wordt daarom ook wel de ‘beekbonus’ genoemd.
29 december: teller naar 3.095 besmettingen
Een week voor de jaarwisseling is de teller, wat betreft het aantal AVP gevallen in Duitsland, gestegen tot 3.095. Tussen 21 december en 27 december 2021 registreerde het Friedrich-Loeffler-Institut (FLI) 63 nieuwe AVP-gevallen bij wilde zwijnen in de deelstaten Brandenburg en Saksen. In Brandenburg werden in deze tijdsperiode 38 besmette dieren aangetroffen en in Saksen 25. Volgens de huidige informatie van het Animal Disease Information System (TSIS) zijn er nu in totaal 3.095 bevestigde AVP-gevallen. Wat betreft het aantal AVP gevallen bij varkens gehouden op bedrijven staat de teller tot nu toe op vier gevallen.
Nieuwe landbouw minister kondigt verdergaande maatregelen aan
De nieuwe Duitse minister van Landbouw Cem Özdemir streeft naar een stringentere aanpak van de AVP in zijn land en steun voor de getroffen varkenshouders. Özdemir: „Ons doel is om een verdere verspreiding van AVP en dit virus uit te roeien. Als federale overheid zullen wij onze coördinerende rol meer op ons nemen. Een belangrijke factor hierbij is het sterk terugdringen van het aantal wilde zwijnen.” De minister zegt ook in onderhandeling te zijn met de Europese Commissie hoe de varkenshouders financieel kunnen worden ondersteund in overeenstemming met de Europese subsidies en regelgeving. Met betrekking tot de samenwerking met Polen benadrukt Özdemir: „Ook al hebben we in deze kwestie verschillende opvattingen, we willen de gesprekken met Polen over aanpak van de AVP voortzetten. Dit omdat de infectiedruk van wilde zwijnen die van daaruit naar Duitsland overlopen nog steeds hoog is. Ik juich het toe dat de Europese Commissie een EUVET-missie naar Polen heeft gepland voor begin 2022.”
EUVET-team
Het EUVET-team (European Veterinary Emergency Team) prees onlangs de systematische bestrijding van de AVP-epidemie in Duitsland. Het werk van de EUVET-adviesgroep is een nuttige bouwsteen om lokale autoriteiten te ondersteunen. Een aanbeveling is het vaststellen van een gecoördineerde procedure en uniforme documentatie met betrekking tot AVP-monitoring in de getroffen landen. In dat kader hebben de Duitse federale- en de deelstaatregeringen begin december afspraken gemaakt over verschillende maatregelen. Ook in AVP-vrije landen wordt de vroegtijdige opsporing van AVP geïntensiveerd.
Italië meldt vondst twee wilde zwijnen met Afrikaanse varkenspest
Italië bevestigde dinsdag de vondst van nog twee met Afrikaanse varkenspest besmette wilde zwijnen in Noordwest-Italië. Die melding volgt na de vondst van het eerste besmette zwijn op het vasteland van Italië die 7 januari werd bevestigd.
Het eerste besmette zwijn is gevonden in Ovada, ten noorden van Genua. Die twee andere zwijnen zijn op tientallen kilometers afstand van het eerste besmette wilde zwijn gevonden in Isola del Cantona en Fraconalto. Een groot gebied van ongeveer 40 bij 40 kilometer in de regio’s Piëmonte, Ligurië en Lombardije in Noordwest-Italië is tot besmet gebied verklaard.
Daar wordt nu gezocht naar nog meer kadavers van wilde zwijnen. Geschoten wilde zwijnen zullen ook worden onderzocht. Het zoeken naar kadavers zal in het grote deels bergachtige gebied een flinke klus zijn.
Vogelgriep bij vos vastgesteld in Noord-Brabant.
Wageningen Bioveterinary Research (WBVR) heeft bij een vos uit Dorst in de provincie Brabant vogelgriep vastgesteld.
Het virus is getypeerd als hoog pathogene vogelgriep type H5N1. De vos werd begin december gevonden en vertoonde neurologische verschijnselen zoals rondjes lopen, omvallen en was waarschijnlijk blind. De vos werd opgevangen door een dierenopvang, en is daar wegens de ernstige verschijnselen geëuthanaseerd.
WBVR heeft vervolgens verder onderzoek gedaan naar de genetische samenstelling van het vossenvirus. Het virus lijkt erg op de virussen die werden gevonden bij besmette wilde vogels in Nederland. Het is daarom aannemelijk dat de vos besmet is geraakt door het eten van met vogelgriep besmette wilde vogels. Het bij de vos gevonden virus is niet verwant aan de zoönotische hoog pathogene aviaire influenza (HPAI) H5N1 stammen die in Azië ook mensen geïnfecteerd hebben.
Zoogdieren met vogelgriep
Infectie van vossen met H5N1 virus werd eerder aangetoond in twee vossenpups gevonden in Groningen in mei 2021. Ook elders in Europa zijn enkele H5N1-geïnfecteerde vossen, zeehonden en een otter gevonden. De genetische analyse van het vossenvirus heeft ook aangetoond dat dit virus een marker bevat die belangrijk is voor virusinfectie van zoogdieren. Vergelijkbare genetische markers werden ook gevonden in enkele virussen uit geïnfecteerde zoogdieren in andere landen. Er zijn echter meer genetische aanpassingen nodig voordat een vogelgriepvirus zich kan verspreiden tussen mensen.
Risico voor mensen is klein
De kans dat mensen besmet raken met vogelgriep is heel klein, en het risico voor de volksgezondheid wordt door het RIVM nog steeds ingeschat als laag. Het is belangrijk om alert te zijn op vossen en andere zoogdieren met neurologische verschijnselen die mogelijk worden veroorzaakt door vogelgriep. Daarbij wordt aangeraden om contact met zieke en dode vogels of andere dieren te vermijden. Dode vogels en andere wilde dieren kunnen worden gemeld bij de NVWA of bij Dutch Wildlife Health Centre (DWHC).
bron: Wageningen University & Research, 07/01/2022
E-collar (stroomstootapparatuur) bij honden verboden per 1 januari 2022
Verbod
Het gebruik van stroomstootapparatuur (e-collar) om (jacht) honden ongewenst gedrag af te leren bij het trainen of gebruik tijdens jacht is per 1 januari 2022 verboden.
Stroomstoten bij honden kunnen leiden tot angst, stress, agressiviteit, fobie en blijvende aantasting van de vertrouwensband tussen eigenaar en hond. Omdat het welzijn van honden voorop staat wordt het gebruik van stroomstoten bij van honden verboden. Het verbod geldt voor alle apparatuur waarmee stroomstoten aan honden afgegeven kunnen worden. Minister Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit stuurt het besluit vandaag naar de Eerste- en Tweede Kamer.
Sommige eigenaren van honden gebruiken stroomstootapparatuur voor het afleren van ongewenst gedrag van de hond, zoals opspringen, blaffen of tijdens de jacht om de hond terug te kunnen roepen in een gevaarlijke situatie. Ook wordt stroomstootapparatuur structureel ingezet bij het trainen van honden voor bepaalde sporten zoals de jacht en voor trainen van politiehonden. Honden kunnen hierdoor pijn of letsel ervaren. Bovendien is aangetoond dat er alternatieve manieren zijn om honden te trainen, waarbij het gebruik van deze apparatuur niet nodig is.
Het gebruik van apparatuur aan de halsbanden, die alleen geluid of trillingen produceren en geen stroomstoten afgeven, vallen niet onder het verbod. Deze kunnen gewoon worden gebruikt.
Uitzonderingen
Het gebruik van stroomstootapparatuur mag alleen nog voor diergeneeskundige handelingen zoals het maken van röntgenfoto’s, CT-scans en het behandelen van tumoren bij honden.
Ook voor bepaalde overheidstaken op het gebied van veiligheid en openbare orde kan een uitzondering gelden. zoals bij de uitvoering van de taak van de politie of de politietaken van de Koninklijke marechaussee, voor zover het met dat gebruik beoogde doel dit rechtvaardigt en dat doel niet op een andere wijze kan worden bereikt. Bijvoorbeeld het kunnen blijven inzetten van een specifieke hond voor geheime missies.
Handhaving
Het verbod op het gebruik van stroombanden zal worden gecontroleerd door de NVWA, Landelijke Inspectiedienst Dierenbescherming (LID), of politie. De invoering van het verbod is 1 januari 2022.
Weer meer uitbraken van Afrikaanse varkenspest in Europa in 2021
Bron: Nieuwe Oogst
Het aantal uitbraken van Afrikaanse varkenspest bij gehouden varkens en wilde zwijnen in Europa is in 2021 gestegen in vergelijking met het jaar daarvoor. De virusziekte is niet tot staan te brengen.
Sinds kort is Afrikaanse varkenspest weer terug bij gehouden varkens in Italië. Het Europese Animal Disease Information System (Adis) meldt een uitbraak op 15 december 2021. Details zijn niet bekend. De vorige uitbraak bij gehouden varkens in Italië dateert van 25 januari 2019. Op het eiland Sardinië is Afrikaanse varkenspest al jarenlang aanwezig onder wilde zwijnen en het lukt nog steeds niet om die besmetting daar weg te krijgen.
In totaal telde het Adis tot 19 december 2021 1.844 uitbraken van Afrikaanse varkenspest bij gehouden varkens. Dat zijn er ruim 600 meer dan in 2020 en weer bijna net zoveel als in 2019, toen er 1.908 uitbraken waren. De stijging in 2021 komt grotendeels voor rekening voor Roemenië. In dat land waren er op 17 december 2021 al 1.648 uitbraken tegenover 1.053 in 2020 en 1.724 in 2019.
Ook in Polen ligt het aantal uitbraken met 124 in 2021 hoger dan in 2020, toen er 103 uitbraken waren. In 2019 waren er in Polen 48 uitbraken. In beide landen gaat het vooral om backyardbedrijven of kleinere varkensbedrijven.
In 2021 waren er in Europa ook nog uitbraken van Afrikaanse varkenspest in Bulgarije, Estland, Letland, Moldavië, Servië, Slowakije en Oekraïne.
Meer besmette wilde zwijnen
Bij wilde zwijnen waren er in 2021 opnieuw meer uitbraken van Afrikaanse varkenspest dan in 2020. De teller bij het Adis staat voorlopig op 11.712, terwijl er 11.027 uitbraken waren in 2020. In 2019 waren het er met 6.407 uitbraken nog veel minder.
Het totale aantal uitbraken zal in 2021 nog wel oplopen. De cijfers over de laatste weken zijn nog niet in het Adis verwerkt. Volgens de cijfers van het Friedrich-LoefflerInstitut zijn er in 2021 in Duitsland 2.717 met Afrikaanse varkenspest besmette zwijnen gevonden. Bij het Adis staat de teller op 2.431 besmettingen.
De meeste besmette wilde zwijnen zijn gevonden in Polen met 3.023 dieren. Daarna volgen Hongarije met 2.568 besmette dieren, Slowakije met 1.622 besmette dieren en Roemenië met 1.019 besmettingen. Ook Bulgarije, Estland, Italië, Letland, Litouwen, Servië en Oekraïne hebben besmette wilde zwijnen gevonden.