Wolf valt voor de 1e keer man aan in Drenthe

In het Drentse Wapse is zondagochtend een schapenboer gebeten door een wolf. Het dier is uren later door de politie doodgeschoten, zegt een woordvoerder tegen NU.nl. De schapenhouder is met nog onbekende verwondingen naar het ziekenhuis gebracht.

Het is de eerste keer sinds de terugkeer van de wolf in Nederland dat een mens is gebeten door een wolf.

De schapenhouder zag ergens tussen 7.00 en 8.00 uur dat de wolf zijn schapen aanviel. Hij stormde naar buiten om de wolf weg te jagen en daarop beet het dier de boer. Het is op dit moment niet duidelijk hoe het met de boer gaat.

Na het incident gaf de locoburgemeester van Westerveld (waar Wapse bij hoort) opdracht om de wolf dood te schieten. Dat is volgens de politie enkele uren na het voorval gebeurd. De wolf was toen nog in het veld waar hij de schapen aanviel, zegt een woordvoerder van de gemeente Westerveld.

De burgemeester van Westerveld is zondagochtend langsgegaan bij de familie van de schapenhouder. De doodgeschoten wolf is weggebracht voor onderzoek.

In Drenthe leven twee wolvenparen. Een van die paren heeft ook jongen. Daarnaast zwerven er soms ook andere wolven door de provincie. Het is nog niet bekend welke wolf de schapenhouder heeft gebeten.

Het Inter provinciaal wolvenplan geeft de navolgende omschrijving aan over het verjagen van wolven.

Verjagen

Het begrip verjagen behoeft nadere toelichting. Verjagen is een maatregel die het dier (de wolf) doet vluchten. Deze maatregel brengt het dier niet in gevaar en/of verwondt het dier niet wezenlijk. Voor alle gevallen geldt dat de in te zetten middelen in de betreffende situatie proportioneel dienen te zijn.

We onderscheiden drie vormen van verjaging:

Verjagen van eigen terrein of uit eigen buurt om gevaarlijke situaties te voorkomen.
Dit is bij de wet niet verboden, hier is dus geen toestemmingsbesluit, zoals een ontheffing voor nodig. Verjaging mag bijvoorbeeld met geluiden of visuele
middelen. Het is niet toegestaan de wolf te verwonden. Wanneer de gevaarlijke situatie is verholpen, moet het verjagen gestaakt worden, de wolf mag niet worden opgejaagd of achtervolgd.
Verjagen van wolven die we bang willen maken voor mensen, negatief conditioneren.
Dit is bij de wet verboden, hiervoor is dus een toestemmingsbesluit nodig. Bij verlening van het toestemmingsbesluit moet worden aangetoond dat het in te zetten middel effectief en proportioneel is.
Verjagen vanuit zijn wolven-leefgebied.
Dit is wettelijk verboden.Hiervoor is een toestemmingsbesluit, zoals een ontheffing voor nodig. Bij verlening van dat besluit zullen zwaarwegende argumenten moeten worden aangedragen waaruit blijkt dat verjaging uit het gebied noodzakelijk is.

Bevers die schade aanrichten in Noord-Bcbrabant, mogen vanaf nu gedood worden

Het gaat zo goed met de bevers in de provincie Noord-Brabant, dat ze als laatste maatregel gedood mogen worden als ze schade aanrichten aan bijvoorbeeld dijken. De provincie heeft de Faunabeheereenheid daar donderdag vrijstelling voor gegeven. Die is nodig omdat de bever een beschermde diersoort is.

De Faunabeheereenheid kreeg eerder al toestemming om bevers te verplaatsen en hun burchten te slopen. Die maatregelen moeten nog steeds eerst worden genomen. Gaan de grote knaagdieren daarna niet weg, dan mogen zij gedood worden door de eenheid.

Populatie groeit

De reden voor dit besluit is dat de provincie al jaren ziet dat de beverpopulatie flink groeit. “Dat is goed voor de natuur en biodiversiteit, maar inmiddels gaat het zo goed met de beverpopulatie in Brabant dat de diersoort niet meer als bedreigd wordt beschouwd”, aldus de provincie.

Daarbij benadrukt de provincie wel dat het doden van de dieren een laatste maatregel is die alleen onder strikte voorwaarden wordt uitgevoerd. “Een grondeigenaar moet eerst alternatieve maatregelen toepassen zoals verjagen, vangen en verplaatsen of beschermende rasters plaatsen.”

Maatregelen

Deze maatregelen worden door de hele provincie al jaren genomen. Zo moet gaas en hekwerk bij een woonzorgcentrum in Boxmeer voorkomen dat een brug doorzakt. Een fietser zakte daar eerder door een wandelpad waar een burcht onder lag.

Waterschappen zijn bij dijken druk bezig om overlast van gravende bevers tegen te gaan. Zo mag Waterschap Aa en de Maas de dieren die graven in de dijken van de Maas bij Oss vangen en verplaatsen. Het waterschap heeft bij de Empelsedijk in Den Bosch stukken antigraafgaas met platen geplaatst.

Bevers werden in 1988 weer uitgezet in Nederland en de populatie blijft sindsdien groeien. Ze maken burchten die tot twee meter hoog en tien meter breed kunnen zijn. Dat kan gevaar opleveren voor de veiligheid van (spoor)wegen en waterkeringen omdat er loze ruimtes onder de grond ontstaan.

LEES OOK:

Bevers zorgen al 5 jaar voor problemen: ‘Beest is belangrijker dan de mens’

Bever knaagt Brabantse bescherming voor het water weg

Gravende bevers stuiten op een muur van gaas in de dijk

Tegemoetkomingen in faunaschade in 2022 gestegen naar ruim 44 miljoen

Provincies keerden in 2022 voor ruim 44,1 miljoen euro aan tegemoetkomingen in faunaschade uit. Dat is 20% meer dan het jaar ervoor. Het aantal aanvragen voor een tegemoetkoming steeg van 6.700 naar 7.700. Deze toename werd onder meer veroorzaakt door 300 aanvragen voor wolvenschade aan vee. De meeste schade werd veroorzaakt door ganzen aan grasland. In de provincie Friesland is de meeste schade uitgekeerd. Het is hier vooral de brandgans die voor schade zorgt.

De stijging van het uitgekeerde bedrag aan faunaschade in 2022 wordt voor een deel veroorzaakt door de hogere prijzen van voorjaarsgras, zomergras en biologisch gras. De droge stofprijs van niet-biologisch voorjaarsgras steeg van 29 cent per kilo in 2021 naar 31 cent per kilo in 2022 en voor biologisch voorjaarsgras van 47 cent naar 57 cent per kilo. De tegemoetkoming in schade is gebaseerd op deze droge stofprijzen.

Het aantal aanvragen voor tegemoetkomingen steeg met 15% ten opzichte van 2021. BIJ12 denkt dat grondgebruikers beter de weg weten te vinden om – al dan niet met professionele hulp – een tegemoetkoming aan te vragen. Ook zijn in 2022 meer wolvenaanvallen geweest op landbouwhuisdieren, zoals schapen. In totaal werd voor 235.188 aan wolvenschade tegemoetgekomen. Dit is 0,5% van de totale uitgekeerde faunaschade in 2022.

De faunaschadecijfers hebben betrekking op schade die is opgetreden in de periode van 1 november 2021 tot en met 31 oktober 2022. Dit komt door de schade die vanaf november optreedt, bijvoorbeeld aan gras, pas in het voorjaar beoordeeld en vergoed kan worden. Het aangegeven jaartal geeft het jaar weer waarin de schade optreedt en niet het jaar waarin de tegemoetkoming in schade wordt uitgekeerd. Ook voor de wolvenschade geldt dat het gaat om tegemoetkomingen van 1 november 2021 tot en met 31 oktober 2022.

De cijfers over 2022 gaan over de tegemoetkomingen in faunaschade die aan grondgebruikers zijn uitgekeerd. Dit is echter niet de totale schade. BIJ12 keert alleen tegemoetkomingen uit voor schade die door beschermde, inheemse diersoorten wordt toegebracht. Schade door vrijgestelde soorten of exoten, zoals nijlganzen, valt daar bijvoorbeeld niet onder. Ook schadegevallen die niet aan de eisen voor een tegemoetkoming voldoen, of waarvoor om een andere reden geen aanvraag voor tegemoetkoming is ingediend, zitten niet in deze cijfers. Daarnaast is er ook schade aan gewassen waarvoor geen tegemoetkoming wordt aangevraagd.

De cijfers van 2022 en voorgaande jaren zijn ook te raadplegen op de website van BIJ12. Daar geeft de Monitor Faunaschade de mogelijkheid om per provincie, diersoort, gewas en jaartal faunaschadecijfers op te vragen.

bron: BIJ12, 04/07/2023

Proef met Drone ganzen van grasland verjagen in Utrecht werkt goed.

In de provincie Utrecht is onderzocht of het mogelijk is om op 1.000 hectare grasland ganzen te verjagen met een drone. De praktijkproef in opdracht van de provincie Utrecht werd uitgevoerd door CLM onderzoek en Advies en Drowgoo in de polders van Spengen en Portengen. Daarbij is gewerkt met een door Drowgoo ontwikkelde methode om ganzen te verjagen. Gedurende tweeënhalve maand zijn ganzen verjaagd. Er waren minder ganzen aanwezig, ze bleven langer weg en er was minder gewasschade dan het jaar daarvoor.

Ganzen zijn in de provincie Utrecht de grootste diersoortengroep die schade aan landbouwgewassen veroorzaakt. Ondanks de huidige inspanningen neemt de schade nog altijd toe, daarom is de provincie op zoek naar nieuwe methoden om ganzen gebiedsgericht effectiever te verjagen. Na goede ervaringen met de inzet van drones op kleine schaal in Noord-Holland wilde de provincie Utrecht het systeem op grotere schaal uitproberen.

Het systeem van Drowgoo maakt gebruik van sensoren die in de weilanden geplaatst worden om signalen op te vangen. Een algoritme filtert het ganzengeluid eruit en geeft een melding. Op basis van dat ganzengeluid is er gedurende de proefperiode gericht actie ondernomen. Zodra een bepaalde sensor veel geluid en dus ganzen detecteerde, werden deze ganzen door de piloten opgezocht en de polder uit gejaagd met de drone.

Om een beter beeld van het effect te krijgen is naast de polder waar ganzen met de drone zijn verjaagd ook een referentiepolder aangewezen waar niet is gevlogen met de drone. Beide gebieden zijn vergeleken op de aanwezigheid van ganzen. Het bleek dat de drone op lokale schaal werkt. Na een dronevlucht bleven de ganzen steeds langer weg uit het gebied en na verloop van tijd waren er minder en kortere vluchten nodig om de ganzen te verjagen. Ook is er in de zomermaanden in de vliegpolder minder gewasschade gemeld dan in de referentiepolder. Bij het verjagen van ganzen is wel sprake van verplaatsing en gaan ganzen op zoek naar gras.

Uit de proef bleek dat de inzet van een drone om ganzen te verjagen op lokale schaal goed werkt, maar dat er wel een paar verbeterpunten zijn. Het verkorten van de tijd tussen melding en start van de vlucht is een belangrijke. Ook de afstemming tussen drone-vliegers en boeren die zelf al ganzen verjagen kan beter. Op dit moment is het nog onbekend of de provincie vervolg zal geven aan deze praktijkproef.

Meer informatie is te vinden in het rapport ‘Gebiedsgerichte ganzenaanpak – Praktijkproef voor het verjagen van ganzen van grasland met een drone‘.

bron: CLM Onderzoek en Advies, 04/07/2023

Schadebestrijding landelijk vrijgestelde diersoorten in Fryslân gewijzigd dit i.v.m. niet goed gekeurd Faunabeheerplan

Momenteel kan in Fryslân geen schadebestrijding met afschot worden uitgevoerd op Canadese gans, houtduif, kauw, konijn en roek. Schadebestrijding op vos en zwarte kraai is alleen mogelijk ter bestrijding van weidevogelpredatie.

Bij schade kan tegemoetkoming worden aangevraagd bij BIJ12 via Mijnfaunazaken. Daarvoor worden wel legeskosten van €300 per aanvraag in rekening gebracht.

Advies NOJG voor alle provincies:

Meldt nu altijd alle schade ook van de landelijk vrijgestelde diersoorten, dit omdat er voor de landelijk vrijgestelde diersoorten geen schadeverleden is geregistreerd, daar deze niet wordt vergoed door de provincies en BIJ12, daar er een landelijke vrijstelling is/was en zodoende niet voor vergoeding in aanmerking komt/kwam.

Een toelichting vindt u op de website van de FBE onder ‘Nieuws’ en hieronder in dit bericht.

De FBE doet daarom ook een dringend beroep om alle voorkomende schade te melden in het SchadeRegistratieSysteem. (Dit bericht is eerder verzonden op 28 juni maar heeft niet alle geadresseerden bereikt.) FBE Fryslân

Schadebestrijding vrijgestelde soorten

Gewijzigde procedure voor verlenen van vrijstelling

Landelijke vrijstelling werd tot voor kort verleend op basis van een Ministerieel besluit. De Raad van State heeft echter op 19 mei 2023 uitspraak gedaan dat de onderbouwing voor deze vrijstelling aan dezelfde voorwaarden dient te voldoen als elke andere vrijstelling, ontheffing of opdracht. Dat houdt onder meer in dat voldoende aannemelijk gemaakt moet worden dat er sprake is van belangrijke schade indien geen vrijstelling wordt verleend. Omdat deze eis tot voor kort niet werd gesteld, ontbreken momenteel de gegevens hiervoor.

Het Faunabeheerplan Vrijgestelde soorten 2023-2028, dat in concept gereed was, kon daarom niet worden vastgesteld en niet ter goedkeuring aan GS worden aangeboden.

Welke soorten mogen niet meer worden bejaagd

Dit betekent dat momenteel geen schadebestrijding mogelijk is op Canadese gans, houtduif, kauw, konijn en roek. Schadebestrijding op vos en zwarte kraai is nog wel mogelijk op basis van het eerder goedgekeurde Faunabeheerplan Predatie 2022-2026. Dit betekent dat óók geen schadebestrijding op zwarte kraai mag plaatsvinden ter bestrijding van andersoortige belangen dan weidevogelpredatie. Hier is sprake van een ‘grijs gebied’ omdat er niet altijd duidelijk onderscheid gemaakt kan worden tussen dreigende schade aan bijvoorbeeld een landbouwbelang en het kort houden van de lokale kraaienpopulatie ter bescherming van weidevogels.

Melden van schade

Om opnieuw gebruik te kunnen maken van een vrijstelling zijn dringend gegevens nodig over de omvang van de schade zoals die dreigt te ontstaan wanneer geen schadebestrijding door middel van afschot mogelijk is. Het is daarom van groot belang dat deze (al dan niet dreigende) schade wordt gemeld in het Schade Registratie Systeem. Let wel: het gaat om de schademelding en niet om de ontheffingaanvraag! Ondanks herhaalde oproep gebeurt dit weinig! Sinds 1 april zijn 4 schademeldingen gedaan voor Canadese gans, 3 voor houtduif, 1 voor kauw, 0 voor konijn, 12 voor roek en 5 voor zwarte kraai (anders dan predatie).

Aanvraag tegemoetkoming

Vanwege de beperkingen in de mogelijkheden van schadebestrijding heeft de Provincie de mogelijkheid om tegemoetkoming in schade aan te vragen ook open gesteld voor vrijgestelde soorten. Daarvoor moet wel leges worden betaald van €300 per aanvraag. Dit betekent dat de aanvraag om tegemoetkoming financieel aantrekkelijk is vanaf een verwachte getaxeerde schade van circa €600. Meer nog dan de schademeldingen in SRS, zijn aanvragen van tegemoetkoming en de daaruit voortvloeiende taxaties van groot belang om gebruik van vrijstelling te herstellen.

Andere provincies

Het probleem met de vrijstelling speelt ook in andere provincies. In Fryslân is het echter urgenter omdat geen gebruik gemaakt kan worden van een nog lopend faunabeheerplan. Er is daarom geen reparatietijd waarvan in veel andere provincies wel gebruik gemaakt kan worden.

Samenvattend:

Geen schadebestrijding mogelijk op Canadese gans, houtduif, kauw, konijn en roek
Schadebestrijding op vos en zwarte kraai alleen ter bestrijding van weidevogelpredatie
Aanvraag voor tegemoetkoming in schade is opengesteld maar waarvoor wel € 300,- in rekening gebracht worden
Oproep op deze tegemoetkoming wel zo veel mogelijk aan te vragen, zodra dit financieel aantrekkelijk is (bij verwachte getaxeerde schade van meer dan circa € 600,- per aanvraag)
Oproep om ten minste een melding te doen van (dreigende) schade in SRS

Noodkreet van de Hoge Veluwe – Hoe het wild er verdwijnt door de wolf

Een alarmerend bericht van Het Nationaal Park de Hoge Veluwe:

‘Sinds komst van wolf keldert wildstand in park’

“Dit voorjaar hebben we 65 procent minder kalveren van edelherten geteld. Voor het eerst zien we de drastische gevolgen van de wolf op de totale wildstand. We hadden gerekend op 98 jonge edelherten, maar we hebben er slechts 34 geteld dit voorjaar”.

Jakob Leidekker, hoofd bedrijfsvoering van het park,

En dit is de situatie van 19 juni. Hoeveel van de aanwas zal er nog over zijn in september?

Er is sprake van een zeer bedreigende situatie voor het park – niet alleen voor de natuur, maar ook voor de economische basis. Het is dus tijd, dat de minister onmiddellijk ingrijpt, zoals reeds lang geëist door het park zelf.

Ondertussen is er een artikel verschenen ‘De Plezierjager (Canis Lupus)’, waarin de wetenschappelijke kennis betreffende de invloed van de wolf op de wildstand wordt toegelicht. Daarin komt de situatie op De Hoge Veluwe ook ter sprake.

Zie ook: Hoe het wild verdwijnt in Frankrijk.

Trends van soorten van de Habitatrichtlijn en de Vogelrichtlijn

Van de 81 Nederlandse soorten die onder de Europese Habitatrichtlijn vallen nemen er meer toe dan af. Bij de 190 soorten broedvogels van de Vogelrichtlijn houden vooruitgaande en achteruitgaande soorten elkaar iets meer in evenwicht. Dat meldt het Compendium voor de Leefomgeving.

De Habitatrichtlijn van de Europese Unie is bedoeld om de biodiversiteit in stand te houden door de wilde flora en fauna en hun habitats te beschermen. Daartoe moeten de lidstaten speciale beschermingsgebieden inrichten en bepaalde planten- en diersoorten en habitats beschermen.

De lidstaten rapporteren elke 6 jaar hoe de soorten en habitats er voor staan door na te gaan in hoeverre deze een gunstige staat van instandhouding hebben bereikt. Daarvoor wordt onder andere gekeken naar de trend in populatieomvang en de trend in de omvang van het verspreidingsgebied van elke soort. De staat van instandhouding wordt verder vastgesteld aan de hand van de verspreiding van soorten, de kwaliteit van het leefgebied en het toekomstperspectief.

Van 81 Habitatrichtlijnsoorten die in Nederland voorkomen wordt de staat van instandhouding gerapporteerd aan de Europese Commissie. De meerderheid van de soorten heeft een toenemende of stabiele trend; een kleiner deel gaat achteruit. Van een aantal soorten is de trend onbekend.

De Europese Vogelrichtlijn is in 1979 van kracht geworden ter bescherming van alle natuurlijk in Europa in het wild levende vogelsoorten. In totaal gaat het om ruim 200 soorten broedvogels, maar ook circa 240 niet-broedvogelsoorten vallen onder deze richtlijn. Van 190 broedvogels die in Nederland voorkomen, wordt de trend gerapporteerd aan de Europese Commissie.

Het aantal broedvogels met een toenemende trend is net iets hoger dan het aantal afnemende soorten. Dit beeld is ook te zien bij de 81 overwinterende en doortrekkende trekvogels waarover wordt gerapporteerd. Van een aantal niet-broedvogels zijn onvoldoende gegevens beschikbaar voor een trendberekening.

De verplichtingen uit de Vogel- en Habitatrichtlijn zijn in Nederland vanaf 1 januari 2017 verwerkt in de Wet Natuurbescherming. Op grond van deze richtlijnen en de Wet Natuurbescherming is het daarom verboden om beschermde soorten te doden, te vangen of hun nesten te verstoren. Ook moeten voor aangewezen soorten speciale beschermingsgebieden worden aangewezen en zijn er beperkende voorwaarden voor activiteiten in deze gebieden. De Vogelrichtlijn- en Habitatrichtlijngebieden vormen tezamen het Natura 2000-netwerk.

bron: Compendium voor de Leefomgeving, 27/06/2023