Uitgave augustus 2025 -Jurist en bestuurslid NOJG– Maurice Stassen
The sound of silence…
Het geluid van de stilte. Iets wat wij graag in de natuur ervaren. Om te ontspannen, te reflecteren en om even alle hectiek van de dag te ontvluchten.
Stilte kan ook in de jacht functioneel zijn. Zoals bij het bestrijden van de schade of het beheren van de populatie. Een minimale verstoring van de fauna, van de omgeving en van de schutter zelf. De landen om ons heen hebben het nut van een geluiddemper al lang gezien en staan het gebruik ervan gewoon toe. Maar niet in de kleine postzegel die Nederland heet. Want stel je eens voor dat criminelen onze geluiddempers zouden kunnen krijgen.
Dan krijgen we een hele gevaarlijke samenleving volgens het ministerie. Alsof Taghi en kornuiten zich iets aantrekken van het al dan niet toestaan van geluiddempers voor jagers. Alsof ze dan pas de geluiddemper gaan gebruiken. En tot die tijd in angst over hun schouder kijken, want jagers mogen de geluiddemper ook niet gebruiken en stel dat we dan straf krijgen. Dat ze pas een geluiddemper gaan gebruiken als jagers deze legaal voorhanden krijgen, zodat ze die dempers dan van de jagers kunnen stelen en pas dan zelf kunnen gaan gebruiken. Een volstrekt ridicule, bekrompen en achterhaalde gedachte.
En zo dacht een onderzoekscommissie van de Tweede Kamer daar jaren geleden ook al over. In december 2022 presenteerde deze commissie onder leiding van oud kamerlid Chris van Dam een rapport over een herziening van de Wet Wapens en Munitie. Over de geluiddemper concludeert de commissie dat geluiddempers in de ons omringende landen zijn toegelaten en gemeengoed zijn in de praktijk. Ook stelt de commissie vast de geluiddempers voor luchtdrukwapens al vrij verkrijgbaar zijn in Nederland. En we weten allemaal dat luchtdrukwapens lang niet zo onschuldig meer zijn. Bovendien passen die geluiddempers niet alleen op luchtdrukwapens maar ook op vuurwapens, aldus de commissie. De commissie stelt dan ook onder andere vast dat een wettelijk verbod van geluiddempers niet bijdraagt aan de veiligheid of de openbare orde. Daarbij overweegt de commissie dat een geluiddemper het geluid van het schot niet helemaal wegneemt, zodat je stroperij altijd nog kunt opsporen. Het gebruik van een geluiddemper maakt het schot minder schadelijk voor de gebruiker, het verstoort het wild en de omgeving minder en maakt dat het wildbeheer efficiënter kan plaatsvinden.
We hebben het hier over een breed samengestelde commissie, waar ook de NOJG en de Jagersvereniging aan hebben deelgenomen. De commissie werd bijgestaan door een wetenschappelijke commissie, met geleerde mensen die hiervoor hadden doorgeleerd. De voorzitter concludeert dan ook dat er sprake is van een breed draagvlak, zowel maatschappelijk als wetenschappelijk voor de gepresenteerde adviezen en hoopt dat het brede draagvlak bij het verdere gebruik van het rapport niet uit het oog wordt verloren. De suggestie is dat laaghangend fruit, zoals de geluiddemper waar de hele commissie het immers over eens is, versneld in te voeren en niet te wachten op het jarenlange proces van een wetswijziging.
Bij de presentatie van het rapport verklaart nota bene de minister zelf dat deze bundeling van deskundigheid en verschillende belangen ertoe heeft geleid dat de commissie een waardevol rapport heeft opgeleverd met vernieuwde inzichten.
Kat in het bakkie zou je denken. Maar niets is minder waar. Overleggen met het ministerie lopen op niets uit: ze willen niet voorruit lopen op een nieuwe wet, en het hele wetgevingstraject van jaren en jaren lang moet eerst doorlopen worden. Ongelofelijk en onbestaanbaar.
Dan maar de rechtszaal in. De stand van zaken in de rechtspraak was op het moment dat het rapport verscheen dat beheerders in betaalde dienst van een terrein beherende organisatie geluiddempers mochten gebruiken, maar de ‘gewone’ jager/schadebestrijder/beheerder niet. En dat alles in verband met de vrees dat geluiddempers in de illegaliteit zullen gaan verdwijnen. Terwijl de werkzaamheden exact dezelfde zijn. Wel zien we dat provincies mondjesmaat en onder strenge regels geluiddempers toestaan bij het bestrijden van het wild zwijn of op basis van experimenten. Maar dat alles nog steeds enkel met ontheffingen en vrijstellingen en onder strikte voorwaarden.
In de rechtbank Den Bosch gloort hoop. In 2023 heeft de rechtbank in het nadeel van de minister beslist. Nu het rapport Ringen rond de roos er ligt, kan de minister niet zomaar verwijzen naar de oude rechtspraak dat er vrees is dat een geluiddemper in de illegaliteit verdwijnt aldus de rechter. Dit heeft de rechtbank herhaald in een zaak van mij uit 2024. In die zaak heeft de minister laten weten toch bij het oude standpunt te blijven. De minister gaat hier lijnrecht tegen het oordeel van de rechtbank in. Ongekend dat een overheid een rechterlijke uitspraak naast zich neerlegt. We hebben dan ook meteen beroep aangetekend, wordt vervolgd.
Daarnaast is heel recent het Beneluxverdrag aangepast, in die zin dat het gebruik van geluiddempers voortaan niet perse verboden moet worden. Landen mogen daar in negatieve zin vanaf wijken, maar ook hier is duidelijk dat het beeld langzaam begint te kantelen, en dat het gebruik van geluiddempers gemeengoed gaat worden.
Laten we afwachten in gepaste stilte, dan maken wij wel lawaai bij het ministerie en de rechter.
