De provincies hebben besloten om de systematiek voor tegemoetkomingen in faunaschade uit te breiden met omgevingsfactoren. Dit besluit is genomen op basis van een verkenning door CLM Onderzoek en Advies. Door rekening te houden met specifieke omstandigheden, zoals de mogelijkheden om schade te voorkomen en bestrijden, wordt de systematiek eerlijker en efficiënter.
De Maatschappelijke Adviesraad Faunaschade constateerde eind 2018 dat de schades toenemen en het draagvlak voor de aanpak van faunaschade afneemt. Daarom adviseerde zij om toe te werken naar een nieuwe systematiek voor schadetegemoetkomingen.
CLM kreeg in 2020 de opdracht van BIJ12 om de tegemoetkomingssystematiek te onderzoeken en te kijken naar mogelijke aanpassingen. Uit dit onderzoek blijkt dat het gebruik van omgevingsfactoren de huidige systematiek kan verbeteren.
CLM adviseert om drie omgevingsfactoren mee te nemen:
- Saldo van het gewas,
- Mogelijkheden om schade te voorkomen en bestrijden, en
- Stand van een diersoort.
Het voorstel is om de huidige categorisering van gewassen te veranderen naar een categorisering op basis van het saldo van het gewas. Gewassen met een hoger saldo rechtvaardigen meer kostbare preventieve maatregelen.
Daarnaast heeft CLM theoretisch onderzocht hoe de mogelijkheden om schade te voorkomen en bestrijden kunnen worden meegenomen. Grondgebruikers dicht bij Natura 2000-gebieden en ganzenfoerageergebieden hebben soms beperkte maatregelen beschikbaar om schade te voorkomen. Deze grondgebruikers kunnen een lager eigen risico krijgen.
De stand van een diersoort zou alleen een omgevingsfactor moeten vormen bij schade die veroorzaakt is door diersoorten met populaties die ver boven de streefstand liggen.
Advocatenbureau Pels Rijcken heeft de toepassing van de omgevingsfactoren juridisch getoetst en heeft geoordeeld dat deze houdbaar zijn. Echter, een andere omgevingsfactor, namelijk de verhoging van het eigen risico als de grondgebruiker de mogelijkheid had om maatregelen toe te passen, is volgens Pels Rijcken niet juridisch houdbaar en is daarom niet meegenomen in het eindadvies van CLM.
BIJ12 heeft de opdracht gekregen van de provincies om per omgevingsfactor een plan van aanpak voor de implementatie te schrijven. De implementatie van de herziening zal gefaseerd plaatsvinden en er is al gestart met de voorbereidingen voor de toepassing van de eerste omgevingsfactor, het saldo van het gewas.
Voor meer informatie kan de publicatie ‘Verkenning aanpassing tegemoetkomingssystematiek faunaschade‘ worden geraadpleegd.